Mặc dù xuất hiện ở hầu hết các lứa tuổi khác nhau, tuy nhiên rối loạn tiêu hóa ở người già lại là vấn đề thật sự nghiêm trọng. Khi người lớn tuổi bắt đầu bước vào giai đoạn lão hoá, đây cũng là lúc những căn bệnh bắt đầu kéo đến và để lâu dài có thể phát triển thành mãn tính. Điều đó gây nên nhiều bất tiện cho người già. Dù vậy, nếu bạn trang bị cho mình và chính người thân trong ngôi nhà những kiến thức hữu ích về căn bệnh đường ruột này, chắc chắn việc khắc phục nó sẽ rất đơn giản. Chỉ cần người cao tuổi có chế độ ăn phù hợp cùng với một lối sống khoa học, ngay cả khi họ mắc chứng rối loạn này thì việc hạn chế và chữa lành hệ tiêu hoá là dễ dàng.
Định nghĩa về rối loạn tiêu hóa
Hệ thống tiêu hóa là một phần rất phức tạp và rộng lớn từ miệng cho đến hậu môn. Hệ thống tiêu hóa có nhiệm vụ lọc bỏ các chất thải và hấp thu các chất dinh dưỡng cần thiết. Rối loạn tiêu hóa có thể gây ra một số triệu chứng không mong muốn. Điều đó làm người bệnh xấu hổ. Nếu không chữa trị triệt để, bệnh có thể dẫn đến các bệnh mạn tính nghiêm trọng hơn. Các vấn đề tiêu hóa thường gặp bao gồm ợ nóng, viêm đường ruột và hội chứng kích thích ruột.
Rối loạn tiêu hóa là một hội chứng được tạo ra bởi sự co thắt bất bình thường của các cơ vòng trong hệ tiêu hóa. Nó gây đau bụng và thay đổi về quá trình tiêu hóa, vấn đề đại tiện. Đây không phải là một chứng bệnh dẫn đến tử vong mà thường gây khó chịu cho người bệnh. Với người cao tuổi, rối loạn tiêu hoá khiến sức khỏe người già giảm sút nhanh, sức đề kháng giảm và là cơ hội để mắc thêm các chứng bệnh khác.
Lý do khiến người già dễ mắc rối loạn tiêu hóa
Thực phẩm không được nhai kỹ
Ở người cao tuổi, cùng với những cơ quan khác, hệ tiêu hóa dần bị suy thoái dẫn đến rối loạn. Nguyên nhân của tình trạng này là: người cao tuổi thường răng rất yếu, thức ăn không được nhai kỹ, nhu động thực quản yếu gây khó khăn khi ăn các thức ăn khô cứng nên dễ bị nghẹn. Nhu động của ruột và dạ dày yếu làm việc nhào trộn tiêu hóa thức ăn xảy ra chậm và khó khăn hơn. Đây là nguyên nhân khiến những người cao tuổi mắc rối loạn tiêu hoá không cảm thấy đói và chán ăn. Theo thời gian, cả số lượng và chất lượng của nước bọt, dịch mật hay dịch ruột,… đều giảm, đây là một trong những nguyên nhân gây rối loạn hệ tiêu hoá ở người cao tuổi.
Viêm mạc suy yếu theo tuổi tác
Không chỉ vậy, các lớp niêm mạc trong ống tiêu hóa suy yếu theo thời gian, các mạch máu nơi các cơ quan tiêu hóa của người cao tuổi thường bị xơ vữa khiến lượng máu đến các cơ quan này giảm đồng nghĩa với khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của cơ thể giảm sút.
Các cơ quan cơ thể suy giảm
Các cơ quan như hệ nội tiết, hệ thần kinh, tuyến giáp có ảnh hưởng rất lớn đến tình trạng rối loạn hệ tiêu hóa ở người cao tuổi. Nguyên nhân của vấn đề này là các cơ quan bị suy giảm chức năng. Nó kéo theo sự ảnh hưởng đến hấp thu và nhu động ruột. Ngoài ra, người cao tuổi thường mắc một số bệnh lý mạn tính. Ví dụ như tim mạch, xơ gan, bệnh phổi, bệnh đại tràng, dạ dày… Nó cũng gây ra những phiền toái và đau đớn làm người bệnh luôn trong trạng thái mệt mỏi, chán ăn,… Tình trạng tiêu hóa luôn không ổn định.
Người già thường gặp dạng rối loạn nào?
Hệ tiêu hóa người cao tuổi thường rối loạn với nhiều dạng. Điển hình là tình trạng mệt mỏi, chán ăn, đôi khi dẫn đến bỏ bữa. Không ít trường hợp người cao tuổi mắc chứng này nghiêm trọng tới đến mức mất hẳn cảm giác thèm ăn và đói. Tình trạng đầy bụng, đầy hơi, trướng bụng, phân lỏng hoặc không thành khuôn khi đi ngoài. Xuất hiện khi ăn những thức ăn nhiều đạm hay dầu mỡ. Chính điều này gây ra tâm lý ngại ăn các loại thức ăn giàu dinh dưỡng như thịt, cá, sữa… Biểu hiện rối loạn hệ tiêu hóa ở người cao tuổi cũng có thể là táo bón thường xuyên. Tình trạng này xảy ra do thói quen và chế độ ăn uống chưa hợp lý. Như ăn ít rau quả, ít uống nước,..
Làm sao để khắc phục hệ tiêu hoá tốt hơn?
Rối loạn hệ tiêu hóa ở người cao tuổi thường sẽ không gây biến chứng nghiêm trọng nếu như chỉ xảy ra trong thời gian ngắn. Khoảng từ 2-3 ngày và được điều trị một cách dứt điểm. Tuy nhiên, nếu để tình trạng này kéo dài quá lâu, người bệnh dễ gặp nhiều biến chứng. Ví dụ như nhiễm khuẩn đường hô hấp, các bệnh về hệ tiết niệu,… Hơn nữa, tình trạng suy dinh dưỡng do bệnh rối loạn này cũng gây ảnh hưởng xấu đến những bệnh lý nền mà người cao tuổi đang mắc phải.
Sử dụng một chế độ ăn khoa học
Để phòng tránh, người cao tuổi nên có một chế độ ăn uống hợp lý. Nên ăn các loại dầu thực vật thay vì mỡ động vật. Ăn một lượng vừa phải các loại thịt đỏ khó tiêu như thịt trâu bò, thịt cừu. Tăng cường ăn các loại hoa quả và rau xanh. Hạn chế tối đa các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, cà phê,… Lưu ý khi chế biến thức ăn cho người cao tuổi cần đảm bảo nguồn gốc, chất lượng thực phẩm. Thức ăn cần được đun nấu đến độ chín cần thiết, không nên ăn các món tái, gỏi,… Giúp tránh trướng bụng, đầy hơi gây rối loạn tiêu hóa.
Chia nhỏ các bữa ăn
Nên chia thành nhiều bữa nhỏ và đều đặn hằng ngày. Không nên ăn quá dồn dập cùng lúc. Cũng không bỏ bữa khi không muốn ăn. Khi ăn nên hạn chế xem tivi hoặc mải mê nói chuyện. Nên tập trung để tránh bị phân tâm dễ gây sặc hoặc nghẹn.
Vận động thể dục thể thao nhẹ nhàng
Người cao tuổi nên vận động nhẹ nhàng, năng tập thể dục hằng ngày để ngừa rối loạn tiêu hóa. Đồng thời giúp rèn luyện thể lực, tăng cường sức dẻo dai, hạn chế nhiều bệnh lý khác. Khi thấy có các dấu hiệu của rối loạn tiêu hóa kéo dài, người nhà nên đưa cha mẹ, ông bà đến các cơ sở y tế uy tín để được khám bệnh và tư vấn điều trị.
