Từ xa xưa, người dân Việt Nam đã sử dụng kinh giới như một rau thơm quen thuộc trong các bữa ăn hàng ngày. Rau kinh giới có vị thơm, ăn kèm với rau muống, đậu phụ khiến món ăn này càng thêm hấp dẫn. Hầu hết mọi người đều nghĩ nó chỉ là một loại rau thơm, ít ai biết được những giá trị dược tính thần kỳ của nó. Trong đông y, kinh giới có vị cay nồng, tính ấm, có tác dụng chữa phong thấp, chống co thắt … Sau đây là những bài thuốc dân gian kết hợp kinh giới trong điều trị các bệnh, cùng tham khảo nhé!
Kinh giới là rau gì?
Rau kinh giới (hay còn gọi là lá của cây kinh giới) có tên gọi khoa học là Elsholtzia ciliate. Nó còn được biết đến với nhiều tên gọi khác là tịnh giới, giả tô, kinh giới tuệ. Rau kinh giới là rau gì? Nó vừa là một loại rau mùi, vừa là vị thuốc phổ biến trong Đông y. Cây kinh giới mọc thẳng, cao khoảng 50-80cm.
Ở Việt Nam, cây kinh giới rất dễ trồng nên có thể tìm thấy nó ở nhiều địa phương. Bạn có thể dùng rau kinh giới bằng cách ăn lá sống, xay hoặc đun sôi với nước để uống.
Theo y học hiện đại, kinh giới thúc đẩy tuyến mồ hôi phân tiết giải co cứng, đẩy mạnh tuần hoàn máu, ngoài da, tiêu viêm, an thần, hạ sốt, giãn phế quản, chống dị ứng. Lá kinh giới có mùi thơm dễ chịu, vị cay, tính ấm, có chứa 1% tinh dầu. Hoa kinh giới phát hãn (làm ra mồ hôi) mạnh hơn lá kinh giới. Không có mồ hôi dùng hoa kinh giới, có mồ hôi dùng kinh giới sao.
Để vào huyết phận, dùng kinh giới sao thành than. Rau kinh giới được dùng làm thuốc trị các bệnh: ngoại cảm phong tà, phát sốt, nhức đầu, tắc mũi, ho, mẩn ngứa; sởi mới phát, mụn nhọt, đau họng, thũng độc; chảy máu cam, ho, nôn ra máu, đại tiểu tiện ra máu, rong kinh, băng huyết; sản hậu, cấm khẩu, tứ chi co quắp. Liều thường dùng 4-12g, dùng tươi lượng gấp 3-4 lần.
Bài thuốc dân gian dùng cây kinh giới
1. Chữa phải gió, hoặc phụ nữ sau sinh xấu máu:
Cách dùng: Lấy 30g lá kinh giới, 15g rau bạc hà, sắc lấy 1 bát, ngày uống 3 lần, uống khoảng 3 – 5 ngày có hiệu nghiệm.
2. Chữa cảm phong thấp, nhức đầu ê ẩm, đau mình:
Cách dùng: Lấy rau kinh giới 20g sắc uống ngày 3 lần.
3. Chữa trẻ em lên sởi, lở ngứa:
Cách dùng: Kinh giới và kim ngân hoa mỗi vị 15g, sắc uống ngày 3 lần.
4. Chữa đi ngoài ra máu:
Cách dùng: Dùng lá kinh giới và lá trắc bá (có bán hiệu thuốc Đông y) sao sém, mỗi vị 15g sắc uống mỗi ngày 3 lần.
5. Chữa chảy máu mũi do cảm lạnh:
Cách dùng: Hoa kinh giới, bạch chỉ, tán nhỏ, uống mỗi lần 4g với nước chè nóng cho ra mồ hôi.
6. Trị chứng sưng rốn ở trẻ em:
Cách dùng: Lấy 1 nắm lá kinh giới nấu nước rửa sạch rốn rồi lấy 1 củ hành nướng nóng, thái mỏng đắp lên rốn là khỏi.
7. Trị cấm khẩu:
Cách dùng: Người bị trúng gió bị cấm khẩu, chân tay cứng đơ thì ngay lập tức lấy 1 nắm lá cây kinh giới, sao cháy đen rồi tán thành bột, hòa vào khoảng nửa chén rượu, cạy mồm bệnh nhân đổ vào, rất công hiệu.